Thân nhiệt tăng tới 40°C, hầu hết mọi người sẽ đối mặt với nguy cơ tử vong.
[responsivevoice_button voice=”Vietnamese Male” buttontext=”Nghe bản tin Podcast Audio”]
Trái Đất đang nóng lên giống như một chiếc lò vi sóng. Trong đó, con người giống như những quả trứng. Dự đoán cho tới hết thế kỷ này, nhiệt độ của cả hành tinh sẽ tăng thêm khoảng 3-5°C.
Ngay vào lúc này, ở một số khu vực như Ấn Độ và Pakistan, những đợt nắng nóng đỉnh điểm đã gây ra những cái chết hàng loạt khi nhiệt độ ngoài trời đạt ngưỡng 50oC. Giống như những con ếch đang ngồi trong một nồi nước đang đun sôi, chúng ta không nhận thức được điều gì đang diễn ra.
Vậy chính xác thì Trái Đất nóng lên sẽ ảnh hưởng tới cơ thể chúng ta như thế nào? Tại sao một đợt nắng nóng đỉnh điểm có thể giết chết bạn?
Cách cơ thể điều tiết thân nhiệt
Giống như hầu hết các động vật có vú và chim, con người là động vật nội nhiệt (máu nóng). Động vật nội nhiệt có khả năng duy trì thân nhiệt từ bên trong, ít bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ bên ngoài môi trường.
Ví dụ, con người luôn duy trì nhiệt độ hoạt động bên trong cơ thể đến mức tối ưu khoảng 36,8°C +/− 0,5. Nếu bạn ngồi im trong một căn phòng có nhiệt độ 22°C, cơ thể bạn sẽ phải sản sinh nhiệt thụ động để tăng nó lên thêm 15°C nữa, nhằm giữ thân nhiệt bạn ở khoảng 37°C.
Ngược lại, khi nhiệt độ môi trường lớn hơn 37°C, bạn phải tỏa lượng nhiệt dư thừa ra ngoài môi trường, thông qua các cơ chế như đổ mồ hôi. Tốc độ trao đổi nhiệt của cơ thể với môi trường được xác định bằng dải phổ nhiệt giữa bề mặt da và các lớp không khí xung quanh.
Khi không khí xung quanh nóng và ẩm, quá trình mất nhiệt chậm, chúng ta sẽ giữ nhiệt và thân nhiệt chúng ta tăng lên. Đó là lý do tại sao khí hậu nóng khô thì vẫn dễ chịu hơn khí hậu nhiệt đới ẩm: không khí khô dễ hấp thụ mồ hôi hơn.
Trong trường hợp có gió, gió thổi đến da mang theo không khí khô thay thế cho lớp không khí đã bị làm nóng và bão hòa mồ hôi, giúp tăng tốc độ thoát nhiệt và khiến chúng ta còn thoải mái hơn nữa.
1. Dẫn truyền nhiệt
Nếu mùa hè bạn cầm trên tay một cốc trà đá, tiếp xúc vật lý giữa tay và cốc trà sẽ truyền nhiệt từ cơ thể vào đó, khiến thân nhiệt của bạn hạ xuống. Nhưng nó không đáng kể, dẫn truyền nhiệt chỉ chiếm khoảng 2% lượng thân nhiệt mà bạn mất đi hoặc muốn hạ xuống.
2. Đối lưu
Cơ chế làm mát bằng đối lưu chiếm một tỷ trọng cao hơn, khoảng 10%. Đó là khi bạn truyền nhiệt trực tiếp vào không khí hoặc nước, dòng không khí và nước này sau đó được thổi hoặc đẩy ra xa bạn, thay thế vào đó là một dòng khí hoặc nước mát hơn. Bật quạt khi trời lạnh và tắm nước lạnh dưới vòi hoa sen, đó là bạn đang hạ nhiệt bằng cơ chế đối lưu.
3. Bốc hơi
Khoảng 35% nhiệt lượng thất thoát ra khỏi cơ thể bạn từ cơ chế bốc hơi. Đó là khi cơ thể bạn đổ mồ hôi, truyền nhiệt ra mồ hôi khiến mồ hôi bay đi.
4. Bức xạ
Nhiệt sẽ bức xạ để truyền từ vật nóng sang vật lạnh. Lượng nhiệt này có thể chiếm khoảng 65% tổn thất nhiệt trên toàn cơ thể bạn. Thật không may trong mùa hè, khi nhiệt độ ngoài trời lớn hơn mức 35oC, truyền nhiệt theo cơ chế bức xạ trở nên kém hiệu quả.
Nếu nhiệt độ môi trường lớn hơn thân nhiệt của bạn, hiệu ứng ngược lại sẽ xảy ra. Nhiệt từ bên ngoài sẽ làm nóng cơ thể bạn, như một con gà bị quay trong lò nướng.
Điều gì sẽ xảy ra nếu cơ thể quá nóng?
Cái chết – đó là một khả năng có thể xảy ra khi cơ thể con người tiếp xúc với môi trường có nhiệt độ quá cao mà không thể tự làm mát để duy trì mức thân nhiệt trong ngưỡng an toàn. Giống như một quả trứng trong lò vi sóng, protein trong cơ thể chúng ta sẽ bị biến đổi khi tiếp xúc với nhiệt.
Khi thân nhiệt của chúng ta đạt tới 38,5°C, hầu hết mọi người sẽ bắt đầu cảm thấy mệt mỏi. Các triệu chứng tiếp tục tăng tiến khi thân nhiệt leo thang, vượt ra ngoài phạm vi hoạt động an toàn của các cơ quan quan trọng như tim, não và thận.
Lấy ví dụ như tim, nhiệm vụ của nó giống một cái máy bơm duy trì huyết áp cho cơ thể. Khi thân nhiệt tăng lên, nhịp tim và lực nó sản sinh trong mỗi lần co bóp đồng thời cũng tăng lên để đáp ứng được với khối lượng công việc nặng nhọc hơn.
Tim phải bơm một dòng máu nóng lấp đầy các mạch máu đang giãn ra khắp cơ thể, để đưa máu và oxy đến được các cơ quan quan trọng. Nếu cơ bắp của bạn cũng đang hoạt động, chúng thậm chí còn cần lưu lượng máu cao hơn nữa.
Nếu tất cả những điều này xảy ra tại cùng một thời điểm, bạn sẽ đổ mồ hôi liên tục dẫn đến mất nước. Do đó, thể tích máu cũng giảm trong khi máu đặc hơn lại đòi hỏi tim hoạt động càng mạnh.
Trái tim bản thân nó cũng là một cơ bắp, vì vậy nó cũng cần cung cấp thêm máu khi làm việc nặng. Nhưng khi phải bơm mạnh và nhanh, lưu lượng máu tới tim sẽ không còn đáp ứng được nhu cầu của chính nó. Kết quả là một cơn trụy tim, như nhiều cái chết đã được ghi nhận dưới thời tiết nóng bức.
[blog type=”alt” heading=”Xem thêm bài mới nhất” heading_type=”block” /]
Theo VnReview